معلومات این گزارش ممکن است برای برخی آزاردهنده باشد.
سیدنادر بلخی، پناهنده هزاره مقیم اندونیزیا شنبه‌شب در شهر پکن‌بارو اندونیزیا به زندگی خود پایان داد.
آقای بلخی از سال ۲۰۱۷ بدین‌سو به همراه همسر و پنج فرزند خردسال خود به عنوان پناهنده تحت پوشش کمیساری عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان (UNHCR) در این شهر زندگی می‌کرد.
او یکی از بیش از ۱۳ هزار پناهنده مقیم اندونیزیا بود که اکثر آن‌ها از مردم هزاره افغانستان هستند.
آقای بلخی یکی از هزاران پناهنده معترض به وضعیت موجود در اندونیزیا بود که از چندماه بدین‌سو بدون وقفه در شهرهای مختلف این کشور در برابر دفاتر یوان‌اچ‌سی‌آر و سازمان جهانی مهاجرت (IOM) اعتراضات خیابانی برگزار می‌کنند.
این پناهندگان که از حقوق ابتدایی کار، آموزش و سفر محروم هستند، خواستار رسیدگی فوری به پرونده‌های پناهندگی و اسکان مجدد در کشورهای ثالث هستند.
سیدنادر بلخی در آخرهفته گذشته خودکشی کرد. Source: Supplied/Shams Najafi
آن‌ها برای جلب توجه جهانیان به وضعیت شان از ماه دسامبر بدین‌سو دو بار به کمک فعالان از سراسر جهان کارزار تویتری راه‌اندازی کرده‌اند.
دوستان و اعضای خانواده آقای بلخی می‌گویند که مرگ او برای تمام پناهندگان تکان‌دهنده بوده است.
سیدعباس علوی، پسرکاکای او که بعد از شنیدن خبر مرگش از شهر بوگور به پکن‌بارو رفته است، به اس‌بی‌اس دری گفت: «اصلا من تا حالا خودم در شوک هستم، باورم نمی‌شود که چنین اتفاقی برای ایشان افتاده باشد.»
او افزود: «واقعاً من تا همین ساعت باور ندارم که سیدنادر چنین کاری کرده باشد و همین طور که با بچه‌ها صحبت می‌کنیم یا جایی می‌نشینیم، احساس می‌کنم که حالا شاید سیدنادر از در داخل شود، شاید بیاید.»
سیدنادر بلخی (چپ) سهم فعالی در اعتراضات اخیر اندونیزیا داشت. Source: Supplied/Hassan nazari
«اما متأسفانه کاری است که شده دیگر و ایشان به زندگی اسف‌باری که این‌جا داشت و ما داریم، پایان داد، نتوانست طاقت بیاورد.»
به گفته آقای علوی، تنها فرزند ارشد بلخی که حدود ۱۲ سال دارد از مرگ پدر خود آگاه شده و وضعیت را درک می‌کند.
او گفت: «تا حالا من نتوانسته‌ام درست با خانم ایشان صحبت کنم، چون وقتی مرا می‌بیند، تا یکی دو کلام می‌گوید، ضعف می‌کند. در حالت خیلی بدی قرار دارد.»
'داد و فریاد ما به جایی نمی‌رسد'
دوستان و خانواده بلخی می‌گویند که او سهم فعالی در تظاهرات‌های اخیر داشت و همیشه دیگران را به صبر و استقامت دعوت می‌کرد.
او در حالی به زندگی خود پایان داد که نیروهای پولیس اندونیزیا به طور فزاینده‌ای در برابر پناهندگان معترض از خشونت و زور کار می‌گیرند.
در ویدیویی که از تظاهرات پناهندگان در شهر باتم اندونیزیا به دست اس‌بی‌اس دری رسیده، مردی که به نظر می‌رسد نگهبان دفتر سازمان جهانی مهاجرت است، معترضان را تهدید می‌کند که اگر دست از اعتراض نکشند، «گانگسترها» را آن‌جا می‌طلبد.
پناهندگان هزاره در شهر پکن‌بارو بعد از مرگ سیدنادر بلخی با حمل کردن تابوت نمادین او به اعتراضات خود ادامه دادند. Source: Supplied/Shams Najafi
در یک ویدیوی دیگر، افسران پولیس اندونیزیا معترضان را با دنده برقی می‌کوبند. در این تظاهرات دست‌کم یک پناهنده به شدت زخمی شده که از وضعیت او خبری در دست نیست.
کریم علی‌زاده که از سال‌ها بدین‌سو با خانواده بلخی در یک هوتل زندگی کرده است، می‌گوید که مرگ او بر تمام ۲۰ خانواده ساکن در آن‌جا تأثیر گذاشته است.
آقای علی‌زاده گفت: «فشار روحی خیلی زیاد است. هرچه که داد بزنیم، هرچه که ناله بکنیم، هم کم است. واقعیتش این است که وضعیت خوبی نداریم. خودم هشت‌ونیم سال است که این‌جا در پکن‌بارو زندگی می‌کنم، اگر از وضعیت روحی‌ام بپرسید، کاملاً صفر هست. روحیه چندانی نداریم.»
'مثلث' آسترالیا-یوان‌اچ‌سی‌ار-اندونیزیا
تعدادی از این پناهندگان از حدود ۱۰ سال بدین‌سو در انتظار پناهندگی در کشورهای ثالث در اندونیزیا به سر می‌برند. شمار زیادی از آن‌ها به امید پناهندگی در آسترالیا به اندونیزیا آمده بودند.
اما حکومت تحت رهبری حزب کارگر در سال ۲۰۱۳ اعلام کرد، هیچ پناهجویی را که از راه دریا به آسترالیا می‌آید، در این کشور اسکان نخواهد داد.
در ۲۰۱۴ حکومت تحت رهبری ائتلاف یک گام فراتر رفت و اعلام کرد، تمامی پناهندگان و پناهجویانی که بعد از تاریخ اول جولای همان سال خود را ثبت کمیساریای عالی سازمان ملل در امور پناهندگان در اندونیزیا می‌کنند، از اسکان مجدد در آسترالیا برای همیشه محروم خواهند شد.
آقای علوی گفت که سیاست «کثیف» دولت آسترالیا در قبال پناهندگان و «مثلث» متشکل از آسترالیا، یوان‌اچ‌سی‌آر و اندونیزیا مقصر وضعیت فعلی آن‌ها در اندونیزیاست.
تعدادی از پناهندگان هزاره در اندونیزیا در ماه دسامبر برای جلب توجه جهانیان به وضعیت خود لبان شان را دوخته بودند. Source: Supplied/Hassan Nazari
او گفت: «باعث صد درصد این مشکلات و این خودکشی‌ها همین سیاست‌های آسترالیا نسبت به مهاجرین اندونیزیا هستند.»
بر بنیاد گزارش‌ها، تا اکنون ۱۴ پناهنده در اندونیزیا در اثر خودکشی جان داده‌اند که ۱۳ تن آن‌ها هزاره بوده‌اند.
مطابق یک تفاهم‌نامه دوجانبه بین آسترالیا و اندونیزیا، دولت اندونیزیا پذیرفته است که پناهندگان را از سفر دریایی به آسترالیا بازدارد و در صورت تلاش به این کار، آن‌ها را بازداشت کند.
آقای علی‌زاده نیز آسترالیا را مقصر وضعیت موجود پناهندگان در اندونیزیا می‌داند و می‌گوید که اگر کشورهای پناهنده‌پذیر به مشکلات آن‌ها رسیدگی نکنند، «فاجعه کلانی در راه است».
او گفت: «... نه تنها سیدنادر، بلکه همه پناهندگان، روزی دست به چنین کاری می‌زنند، به خاطری که همه مردم دچار افسردگی شده‌اند... فکر و ذکر همه این است که چه وقت از اندونیزیا، از این بدبختی و از این جهنم بیرون شویم.»
با این حال، وزارت امور داخله آسترالیا بدون این‌که به پناهندگان ساکن در اندونیزیا اشاره کند، می‌گوید افرادی که در کشورهای منطقه‌ای محل رسیدگی به درخواست‌های پناهندگی به‌سر می‌برند، «گزینه‌های مهاجرت پایدار دارند و در حال اسکان مجدد هستند».
یک سخنگوی این وزارت در ماه دسامبر به اس‌بی‌اس دری گفت: «حکومت آسترالیا در تلاش است که از طریق برنامه‌های طولانی‌مدت بشردوستانه و مهاجرتِ آسترالیا اطمینان حاصل کند که گزینه‌های ویزه برای اتباع واجد شرایط افغانستان همچنان در دسترس هستند.»
او تأکید کرد که پالیسی آسترالیا در زمینه حفاظت از مرزها و مبارزه با قاچاق انسان تغییر نکرده است.
