Μια «μικρή Αθήνα» στο Σύδνεϋ – Πώς και όχι στη Μελβούρνη;

Εδώ και δεκαετίες, η Μελβούρνη θεωρείται από πολλούς «καρδιά» της ομογένειας της Αυστραλίας, όμως η μετονομασία μιας περιοχής του Σύδνεϋ σε «μικρή Αθήνα» μας θυμίζει ότι ο πυρήνας της ελληνικής παροικίας δεν είναι ένας – Μια φευγαλέα «ματιά» στη γέννηση του ελληνικού θεάτρου του Σύδνεϋ το επιβεβαιώνει.

Milk bar

A milk bar run by the Koulmandas family. Source: 'Little Athens' by Vasilis Vasilas

Την περασμένη εβδομάδα, ο δήμαρχος Inner West του Σύδνεϋ, Darcy Byrne ανακοίνωσε την επικείμενη μετονομασία της περιοχής μεταξύ των προαστίων Marrickville και Dulwich σε «Μικρή Αθήνα».

"Πρόκειται για μια συμβολική πράξη αναγνώρισης και σεβασμού για την απίστευτη συνεισφορά των Ελλήνων μεταναστών στο Inner West.

«Βοήθησαν να καθιερωθεί ο δήμος Inner West ως η γεννέτειρα του αυστραλιανού πολυπολιτισμού», είπε ο κ. Byrne.
Η περιοχή που αναμένεται να βαπτιστεί με το όνομα της ελληνικής πρωτεύουσας, υπήρξε σε μεγάλο βαθμό το «ιστορικό κέντρο» της παροικίας του Σύδνεϋ.

Το θέατρο της ομογένειας του Σύδνεϋ

Ενδεικτικό παράδειγμα το «Θέατρο Ελληνικής Τέχνης» του Marrickville που παραμένει σημείο αναφοράς για την ελληνοαυστραλιανή κοινότητα του Σύδνεϋ.

Ιδρύθηκε το 1983 από τον Ελληνοκύπριο Σταύρο Οικονομίδη που μετανάστευσε στην Αυστραλία σε νεαρή ηλικία και γνώρισε τον κόσμο του θεάτρου με την καθοδήγηση του ηθοποιού Χρυσόστομου Μαντουρίδη.

«Πίστεψα εκείνη την εποχή[...] ότι υπήρχε ζήτηση για κάτι τέτοιο», εξηγεί ο κ. Οικονομίδης μιλώντας στο SBS Greek κάνοντας λόγο για ένα κατά κάποιο τρόπο «πολιτιστικό καταφύγιο» για όσους ήθελαν να διατηρήσουν ζωντανή τη γλώσσα και την κουλτούρα τους.
Hellenic Art Theatre's Evelyn Tsavalas and Stavros Economidis have had to press pause on the company's play Plutus because of strict coronavirus measures.
Hellenic Art Theatre's Evelyn Tsavalas and Stavros Economidis have pressed pause on play Plutus because of strict coronavirus measures. The stage is still set. Source: Charlotte Lam / SBS News
Προς το παρόν βέβαια λόγω κορωνοϊού οι πόρτες του θεάτρου παραμένουν κλειστές. Οι τελευταίες δύο παραστάσεις ήταν το έργο «Πλούτος» του Αριστοφάνη.

Οι συντελεστές του πάντως δηλώνουν πανέτοιμοι για την επιστροφή.

«Περιμένουμε με μεγάλη ανυπομονησία», λέει χαρακτηριστικά η διευθύντρια παραγωγής Έβελυν Τσαβάλας, εκπρόσωπος δεύτερης γενιάς της πολυπληθούς ελληνοκυπριακής κοινότητας της περιοχής.

Σύδνεϋ – Μελβούρνη: Η διπλή καρδιά του ελληνισμού στους Αντίποδες

Σύμφωνα με τα στοιχεία της τελευταίας απογραφής, οι Αυστραλοί ελληνικής καταγωγής ανέρχονται σε περίπου 400.000. Οι μισοί εξ αυτών σχεδόν κατοικούν στη Μελβούρνη.

Ομως, όπως επισημαίνει ο ιστορικός Νίκος Δουμάνης, του πανεπιστημίου Νέας Νότιας Ουαλίας, η πληθυσμιακή κατανομή εξαρχής ήταν διαφορετική.
Greek migrants
Greek migrants and their contribution to Australia are being honoured. Source: Supplied
Για την ακρίβεια, στις αρχές του 20ου αιώνα, η μεγαλύτερη ελληνική κοινότητα της Αυστραλίας είχε έδρα το Σύδνεϋ, κάτι που ανετράπη μόνο μετά το μεταναστευτικό κύμα που ακολούθησε την μεταπολεμική περίοδο.

«Οι περισσότεροι Ελληνοαυστραλοί ήρθαν εδώ μετά τον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο με πολύ λίγα, σχεδόν τίποτα στις βαλίτσες τους, και αποφάσισαν να βγάλουν εδώ να προς το ζην, να βρουν ασφάλεια και να χτίσουν τη ζωή τους. Και αξιοποίησαν στο έπακρον ό,τι τους προσέφερε η Αυστραλία», αναφέρει χαρακτηριστικά ο καθηγητής Δουμάνης.
«Σταδιακά, στοιχεία της ελληνικής κουλτούρας άρχισαν να παρεισφρύουν στην ευρύτερη κοινότητα».

Ένα απλό παράδειγμα, λέει είναι το... ενδιαφέρον που ανέπτυξαν οι Αυστραλοί για τις ελιές!

«[...] Νομίζω αυτό είναι πρωταρχικώς δική μας [ελληνική] επιρροή – αν και οι Ιταλοί ίσως έχουν διαφορετική οπτική», σχολιάζει.

Άνοιγμα στο ευρύ κοινό

Τα τελευταία 20 χρόνια, το «Θέατρο Ελληνικής Τέχνης» επιστρατεύει τη χρήση υποτίτλων στις παραστάσεις ώστε και οι μη ελληνόφωνοι να μπορούν να τις απολαμβάνουν.

Μάλιστα, σύμφωνα με την κ. Τσαβάλα η πλειοψηφία των θεατών που παρευρίσκονται σε κλασικά ελληνικά θεατρικά – από αρχαίες τραγωδίες και κωμωδίες μέχρι και σύγχρονες παραγωγές – στην πραγματικότητα δεν μιλούν ελληνικά.

Μαζί με τον κ. Οικονομίδη, διοργανώνουν τακτικά θεατρικά εργαστήρια για παιδιά, που αποσκοπούν, όπως εξηγεί η ίδια, όχι μόνο στην καλλιέργεια αυτοπεποίθησης των νέων, αλλά και στη συνέχιση της ελληνικής παράδοσης και γλώσσας.
Hellenic Art Theatre's artistic director Stavros Economidis says the theatre has helped Greek culture thrive in Sydney over the decades.
Hellenic Art Theatre's artistic director Stavros Economidis says the theatre has helped Greek culture thrive in Sydney over the decades. Source: Charlotte Lam / SBS News
Από τους εκπροσώπους νεότερων γενιών ομογενών που γεννήθηκαν και μεγάλωσαν στο Marrickville είναι και ο κινηματογραφιστής Άλεξ Λύκος.

Οι ταινίες του πραγματεύονται συχνά ιστορίες που εκτυλίσσονται στις γειτονιές του προαστίου, όμως η παρουσία της ελληνικής επιρροής παραμένει αισθητή.
Μϊα από τις πιο δημοφιλείς δημιουργίες του ήταν η ταινία του 2015 «Alex & Eve», που ξεκίνησε ως θεατρικό έργο με τεράστια απήχηση στο κοινό της περιοχής.
Alex Lykos in the play Alex and Eve, which became a feature film.
Alex Lykos in the play Alex and Eve, which became a feature film. Source: Supplied
Αφηγείται την ιστορία ενός Ελληνορθόδοξου δασκάλου που ερωτεύεται μια Λιβανέζα Μουσουλμάνα δικηγόρο.

«Ξεκινήσαμε να παρουσιάζουμε το έργο σε κοινό 50 ατόμων, που μεγάλωσε στα 150 και κατόπιν έφτασε τους 400 θεατές τη βραδιά, αριθμός που για ένα ανεξάρτητο θέατρο είναι καλός».

Αυτό που προσέλκυε τους θεατές, λέει ο κ. Λύκος, πείθοντάς τους να φέρουν μαζί τους συγγενείς, ήταν ότι «έβλεπαν τον εαυτό τους στη σκηνή».
«Κόσμος που δεν συνηθίζει να πηγαίνει στο θέατρο ερχόντουσαν να δουν αυτή την παράσταση γιατί μπορούσαν να συνδεθούν με αυτό που προβαλλόταν».

«Αυτό συμβαίνει εδώ και 60 και βάλε χρόνια [...] εξιστορούνται ιστορίες που έρχονται από την ίδια την περιοχή όπου μεγαλώσαμε», αναφέρει ο κ. Λύκος.

Στο ίδιο μήκος κύματος και η δήλωση της κ. Τσαβάλα:

«Το θέατρο έχει χτιστεί από εμάς, από τους ίδιους τους εθελοντές μας, με πολύ ιδρώτα και δεν θα το αφήσουμε να πάει χαμένο. Είναι πολύ σημαντικό για εμάς.

«Για όσο είμαστε εδώ, το θέατρο θα συνεχίσει».


Share
Published 1 May 2020 2:06pm
Updated 1 May 2020 2:13pm
By Charlotte Lam
Presented by Zoe Thomaidou


Share this with family and friends