Αποφεύγει τους καπνιστές ο κορωνοϊός;

A shilloutted man smokes a cigarette

Can I get Covid-19 from cigarette smoke? Source: EPA/JAGADEESH NV

Ενώ δεν υπάρχει ούτε φάρμακο, ούτε εμβόλιο μέχρι σήμερα για τον κορωνοϊό, οι επιστήμονες ανακάλυψαν στοιχεία πως οι καπνιστές δεν νοσούν τόσο βαριά από COVID 19. Η είδηση χαροποίησε μεν τους απανταχού καπνιστές, αλλά η επιστημονική κοινότητα σε καμία περίπτωση δεν συνιστά το κάπνισμα ως θεραπεία, ούτε ως ασπίδα προστασίας από την φονική πανδημία. Εξετάζει όμως σοβαρά την χορήγηση υποκατάστατων νικοτίνης, για προληπτικούς ή και θεραπευτικούς σκοπούς.


«Ουδέν κακόν αμιγές καλού», έλεγαν οι αρχαίοι Ελλήνες και εν μέσω φονικής πανδημίας η ανάλυση στοιχείων δείχνει περιέργως πως οι καπνιστές δεν νοσούν τόσο βαριά από τον  Covid-19. Μια κακή συνήθεια, ερευνάται τώρα επιστημονικά για να διαπιστωθεί κατά πόσο κάνει καλό σε σχέση με τον φονικό ιό. Κυρίως εξετάζεται η χορήγηση νικοτίνης σε ασθενείς, για να διαπιστωθεί εάν μπορεί να έχει προστατευτικές ιδιότητες έναντι του κορωνοϊού. 
graph
Source: Supplied
Ένας είχε προδημοσιεύσει ορισμένα από τα εντυπωσιακά δεδομένα ήδη από τα τέλη Μαρτίου. Προσπαθώντας να εξακριβώσει πόσο περισσότερο κινδυνεύουν οι καπνιστές από το κορωνοϊό, εξέτασε τα δεδομένα από την Κίνα και τις Η.Π.Α. Σύντομα όμως διαπίστωσε πως τα ποσοστά των καπνιστών που νοσούσαν βαριά και χρειάζονταν νοσηλεία για κορωνοϊό  ήταν πολύ χαμηλά, σε συνδυασμό με τα αντίστοιχα ποσοστά των καπνιστών στην κοινωνία.  Ο κ. Φαρσαλινός έκτοτε έχει μελετήσει πάνω απο 10 χιλιάδες περιπτώσεις και ανεξάρτητα από την γεωγραφική περιοχή, τα δεδομένα δείχνουν να συγκλίνουν. Οι καπνιστές δεν νοσούν τόσο βαριά, από Covid-19, ανέφερε ο κ. Φαρσαλίνος σε συνέντευξη στο Ελληνικό πρόγραμμα της ραδιοφωνίας SBS.
Στην Αμερική σε επτά χιλιάδες ασθενείς με Covid-19 το ποσοστό καπνιστών ήταν 1,3%, ενώ το ποσοστό καπνιστών στον γενικό πληθυσμό είναι 13 %.
Τώρα μια ομάδα , που επιβεβαιώνει ανάλογα δεδομένα τόσο στην Γαλλία όσο και νωρίτερα η έρευνα Guan στην Κίνα, ανέλαβε να πραγματοποιήσει έρευνα στα νοσοκομεία της χώρας σχετικά με την χορήγηση υποκατάστατων νικοτίνης, μέσα από έμπλαστρα. Τόσο προληπτικά στο ιατρικό προσωπικό, όσο και στους ίδιους τους ασθενείς.
A person smokes from an e-cigarette
Source: AAP
Ο Ερευνητής Κωνσταντίνος Φαρσαλίνος διευκρινίζει ωστόσο, πως κανείς δεν πρέπει να σπεύσει να αρχίσει το κάπνισμα, για να προστατευθεί από τον κορωνοϊό. Το κάπνισμα είναι από μόνο του βλαβερό και θανατηφόρο. Όπως επίσης δεν μπορούν οι γιατροί να συνιστούν ως θεραπεία σε έναν ασθενή να αρχίσει να καπνίζει. Ωστόσο τονίζει πρέπει να ξεκινήσει άμεσα η χορηγία υποκατάστατων νικοτίνης, σε ασθενείς και μή, προκειμένουν να διαπιστώθεί η όποια φαρμακευτική – προστατευτική δράση της νικοτίνης, έναντι του νέου κορωνοϊού.
Η Ανακοίνωση του Ελληνικού Υπουργείου Υγείας για το κάπνισμα

Την ίδια ώρα,  η Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων του υπουργείου Υγείας για το Κάπνισμα ανακοίνωσε ό,τι η πανδημία του νέου κορωνοϊού αναδεικνύει για πρώτη φορά το κάπνισμα ως άμεση απειλή για την ανθρώπινη ζωή και τη δημόσια υγεία.

 Συγκεκριμένα επισημαίνονται τα ακόλουθα:

 1. Μεταδοτικότητα COVID-19

 Είναι αδιαμφισβήτητο, ότι κάθε χρήση καπνικού προϊόντος, ιδίως μάλιστα το χρόνιο κάπνισμα, προκαλεί μείωση της άμυνας του αναπνευστικού συστήματος και προδιαθέτει για εμφάνιση συχνών βρογχιτιδικών και πνευμονικών λοιμώξεων.  

Ειδικότερα, έχει αποδειχθεί ότι ο κορονοϊός αυτός προσπερνά σχετικά εύκολα την υπολειτουργική άμυνα του κροσσωτού επιθηλίου των αεροφόρων οδών των καπνιστών και προσκολλάται στο αναπνευστικό σύστημα με ειδικούς υποδοχείς του μετατρεπτικού ενζύμου της αγγειοτενσίνης (ACE-2). Η γονιδιακή έκφραση του ενζύμου αυτού είναι υπερλειτουργική στον καπνιστή (Cai 2020), ο οποίος με αυτόν το μηχανισμό παρέχει περισσότερους υποδοχείς και ακόμη πιο πρόσφορο έδαφος για προσκόλληση το ιού στον πνεύμονα.

 Επίσης τονίζεται ότι η χρήση προϊόντων καπνού:

 α) συνεπάγεται πολύ μεγάλη αύξηση της επαφής των χεριών με το στόμα

 β) φέρνει σε συχνή επαφή τα δάκτυλα με δυνητικά μολυσμένα αντικείμενα

 (πακέτο, σπίρτα, αναπτήρας, συσκευές ατμίσματος, ναργιλέ κ.α.) ανεξάρτητα από τη χρήση προστατευτικών γαντιών)

 γ) δυσχεραίνει τη σωστή χρήση μάσκας

 2. Βαρύτητα COVID-19

 Η γνωστή από την εποχική γρίπη, βαρύτερη πορεία των ιογενών λοιμώξεων του αναπνευστικού συστήματος στους χρήστες προϊόντων καπνού, επιβεβαιώνεται και με τον SARS-CoV-2. Αναφορές από την Κίνα ανεβάζουν το ποσοστό των καπνιστών ασθενών με COVID-19 που χρειάσθηκε να εισαχθούν σε ΜΕΘ στο 12,3%, ενώ οι μη καπνιστές ήταν μόλις 4,7%.

 3. Δυσμενής πρόγνωση COVID-19

 Πρόσφατη μελέτη από τη Κίνα αναφέρει 9% απώλεια ζωής σε καπνιστές, συγκριτικά με 4% σε μη καπνιστές ασθενείς.

 4. Διασπορά COVID-19

 Ο προσυμπτωματικός ή ασυμπτωματικός καπνιστής και ιδίως ο πάσχων από ΧΑΠ, με τον χρόνιο βήχα του, προκαλεί μεγαλύτερη σταγονιδιακή διασπορά της νόσου. Τα μικροσταγονίδια από βίαιη εκπνοή ή βήχα σε κλειστό χώρο εξακοντίζονται με ταχύτητα άνω των 10m/sec και φθάνουν σε απόσταση μεγαλύτερη των επτά μέτρων. Ο χρήστης προϊόντων καπνού, επιπλέον παράγει ρύπους που δυνητικά συμβάλλουν στη διασπορά της νόσου (αποτσίγαρα, αιωρούμενα σωματίδια, τριτογενές κάπνισμα από ρύπανση δαπέδου, επίπλων κ.α.).

 5. Παθητικό κάπνισμα - προστασία παιδιών

 Η απαγόρευση των μετακινήσεων, που εφαρμόζεται για την αντιμετώπιση της πανδημίας, αυξάνει τον κίνδυνο οικογενειακής έκθεσης, ιδίως μικρών παιδιών, σε δευτερογενές και τριτογενές παθητικό κάπνισμα μέσα στο σπίτι. Στον καπνιστή, που έχει απόλυτη ανάγκη το κάπνισμα, συνιστάται να καπνίζει μόνο σε εξωτερικό χώρο (αυλή ή βεράντα) και εκτός θέας μικρών παιδιών.

 6. Περιορισμός στο σπίτι - stress

 Ο περιορισμός στο σπίτι και η συνεχής συμβίωση μέσα σε μικρό χώρο είναι στρεσογόνοι παράγοντες που μπορεί να επηρεάσουν αρνητικά το συναίσθημα, τον ύπνο, τις ανθρώπινες σχέσεις και να αυξήσουν την επιθυμία των καπνιστών για χρήση καπνικών προϊόντων. Το ίδιο ισχύει για την αυξημένη επιθυμία για πρόσληψη γλυκών και αλκοόλ. Η διατήρηση μιας τακτικής ρουτίνας στον ύπνο, στα γεύματα, στην άσκηση, στην εργασία και στη διασκέδαση θα μετριάσει τις αρνητικές επιδράσεις της απομόνωσης

 Η υπερσυγκέντρωση στις ειδήσεις για τον ιό δεν βοηθάει και η ασχολία αυτή προτείνεται να είναι περιορισμένη, καταλήγει η ανακοίνωση του Ελληνικού Υπουργείου Υγείας.
Ακούστε ολόκληρη την συνέντευξη με τον κ. Φαρσαλινό πατώντας play στο podcast που συνοδεύει την αρχική φωτογραφία. 


Share