Cov lus tawm tswv yim rau pej kum haiv poj niam hnub

Hmong, Karen and Filipino community members

Mai Ong Moua, Dolly Vang, Eh Su and Reagan Rosendo Maiquez share their though about International Women's Day (SBS Hmong) Source: SBS Hmong

Tej tub koom sib ntawm ntau cov neeg zejzog li Hmoob, Karen thiab Filipino tau tawm tswv tias seb lawv xav li cas rau pej kum haiv poj niam hnub (International Women's Day) uas yog hnub tim 07 lub 3 hlis ntuj xyoo 2020, thaum lawv tau mus koom Hmong Australia Festival 45 xyoos lub koom txoos thov nyiaj pab Australia tej zejzog raug hav zoov kub hnyiab tsis ntev los no thiab pab rau Australia cov neeg tua hluav taws.


Maiv Oo Muas hais tias "Kuv ntseeg tias tam sim no peb kuj vam meej lawm thiab kuj tau muaj cov kev txhawb nqa poj niam cov kev ua tus coj thiab muaj kev cam hwm tej poj niam zoo tuaj ntxiv lawm. Kuv xav tias yog ib qhov zoo heev. Kuv zoo siab tias tam sim no tej neeg sawv daws totaub thiab pom txog qhov tseem ceeb thiab sawv daws tau txais vaj huam sib luag tib yam lawm, thiab tsim nyog txhua leej txua tus muaj fib fim los ua tau tus coj thiab."

Tham txog cov teeb meem kub ntxhov muaj rau tej poj niam lawm ces Miav Oo Muas xav tias, "tos sawvdaws ho xav kom tso tseg txhob tsim teeb meem kub ntxhov rau tej poj niam lawm los sawv daws yeej pom thiab paub lawm tias tsis tsim nyog tej poj niam yuav raug ib tug twg tsim tej teeb meem no rau kom lawv raug teeb meem nyuaj siab ntxhov plawv."

Hais txog cov kev so los yug me nyuam thiab tu me nyuam ces kuj tsis yog tej yam hauj lwm yooj yim vim yuav tsum muaj leej niam ua tus tu tej me nyuam mos liab, tab sis kuj nyob ntawm seb tej poj niam ho ua hom hauj lwm dab tsi thiab ho ua rau cov tuam txhab twg xwb, tab sis yeej muaj ib txhia lagluam txawm tej poj niam mus so yug me nyuam thiab so li 1 xyoos los yeej muaj peev xwm tau rov qab mus ua lawv txoj hauj lwm li lawv tseem ua rau lub caij lawv tsis tau muaj me nyuam thiab. Yog li thiaj xav tias yuav yog tej yam zoo yog tias tej poj niam los so yug me nyuam thiab nyob tom tsev li 1 los yog 2 lub xyoos tab sis lawv tseem muaj peev xwm rov qab mus ua tau lawv txoj hauj lwm qub lawv ua dhau los thiab. Tsis tas li no los kuj yog tej yam zoo thiab yog tias tej poj niam ho tau cov nyiaj paid maternity leave rau lub caij lawv so yug me nyuam thiab tus me nyuam kom ho tau nyiaj coj los pab lawv tsev neeg thiab khaw tseg cia thiab. 

Yog li ntawd Maiv Oo Muas ntseeg tias txawm yeej tau txais txoj kev vaj huam sib luag rau sawv daws lawm los tseem muaj qee cov zwj ceeb thiab tej neeg cov kev xav ua rau tej poj niam thiaj tseem tsis tau txais vaj huam sib luag kom puv npo. Yog li ntawd nws thiaj xav kom tej neeg sawv daws qho muaj cov kev taw qhia rau zej tsoom kom muaj kev nkag siab thiab pab txhawb nqa poj niam kom tau txais vaj huam sib luag kom zoo tuaj ntxiv tsis hais lawv muaj tswv yim los yog hom phiaj dab tsi xav kom lawv ua yam lawv muaj peev xwm los pab tej dej num no.

"Kuv xav tias sawv daws yeej ncog txog tej poj niam lub txiaj ntsim tias vim yog muaj poj niam thiaj muaj sawv daws hauv ntiaj teb no, kuv xav tias yog tej yam tseem ceeb heev uas muaj hnub International Women's Day los nco txog thiab ua kev zoo siab rau tej poj niam, yog tej yam qhia tau tias poj niam muaj fwj chim, thiab muaj tej thawj coj poj niam muaj fwj chim muaj peev xwm heev, thiab muaj tej poj niam ua cov coj tej khoom haum, yog tej yam zoo thiab qhia tau tias poj niam yeej siv zog tawm tsam thiab rau siab kawg nkaus thiaj muaj hnub no thiab thiaj ua tau ntau yam zoo li tam sim no."

Maiv Oo Muas kuj tau qhia ntxiv tias, xav kom tej txiv neej tam li yog ib tug leej txi los yog leej niam yuav tsum kub siab tu thiab qhuab qhia tej me nyuam tej ntxhais thiab tej tub kom ras los ua ib cov neeg muaj peev xwm thiab ras los ua cov coj thaum tseem yau tsis yog twb cia loj hlob mam cob qhia. Qhia kom lawv paub tias lawv muaj peev xwm los ua tau ib yam dab tsi zoo thiab muaj txoj cai sib txig tib yam li txhua tus neeg.

Dolly Vang, uas yog Hmoob ib tug tub koom siab ntawm cov neeg LGBTQI los kuj tau hais zoo siab rau pej kum haiv cov poj niam hnub thiab.

Eh Su uas yog ib tug txiv neej neeg Karen los kuj "xav foom kom tej poj niam ntsib txoj kev zoo, thiab zoo siab rau lawv txoj kev tawm tsam los ntev kom tau txais lawv txoj kev ywj pheej los yog kom muaj cai tawm tau lawv lub suab vim rau qhov tseem muaj ib txhia teb chaws tej poj niam tseem tsis tau muaj peev xwm ua tau li hais no. Peb nyob teb chaws Australia no tej poj niam yeej tau txais kev ywj pheej thiab tau txais vaj huam sib luag li txiv neej los tawm suab rau ntau yam, yog li ntawd hnub International Women's Day no kuv thiaj xav foom ib lo lus zoo rau tej poj niam ua rau siab thiab kub siab ua ntau yam hauj lwm uas tseem tsis tau txais vaj huam sib luag kom muaj ib hnub tau txais vam huam sib luag thiab muaj kev tawm suab sawv cev rau lawv tib yam li txiv neej."

Eh Su hais tias "tam li yog ib tug neeg Karen ntawm teb chaws Phab mab ces yeej pom tau tias tej txiv tsev yog cov muaj fwj chim thiab ua cov coj ntau dua xwb tab sis tam sim no kuv yog ib tug leej txi lawm ces kuv yeej yuav txhawb nqa thiab taw qhia kom tej poj niam los muaj fwj chim thiab muaj cib fim los ua tau cov coj thiab muaj cib fim los ua tau ntau yam tib yam li tej txiv neej thiab kom tej poj niam no muaj peev xwm los sawv cev rau lawv muaj txoj cai thiab muaj suab rau lawv thiab."

Reagan Rosendo Maiquez uas yog ib tug neeg Filipino uas tau tuaj koom Hmoog Australia Festival cov koom txoos ntau lus los yeej tau hais tias "zoo siab rau pej kum haiv poj niam hnub thiab yeej lees paub tej poj niam cov kev nyiaj ntxeem, tawm tsam los yog tej tsab peev xwm thiab ntau yam hauj lwm ua tej poj niam tau ua tiav thiab ua tau zoo uas tau txais txiaj ntsim rau teb chaws.  Yog li thiaj xav kom yuav tsum qhia tej me nyuam yaus thaum tseem yau tias lawv yeej muaj cib fim sib txig sib luag li lwm tus poj niam, tej txiv neej los yog txhua nrho rau sawv daws tag nrho. Yog li no thiaj yog tej yam tseem ceeb heev yuav tsum tau qhia kom tej hluas thiab phaum neeg tom ntej no kom paub tias lawv yeej muaj lub cib fim no sib luag li lwm leej lwm tus thiab muaj txoj kev tau txais kev cam hwm raug saib rau lub sam xeeb li lwm tus tsis hais hauv lub cuab yig, ntawm tej phooj ywg los yog hauv tej zejzog tib yam, yog tias peb muaj peev xwm cob qhia tej hluas thiab tej zejzog kom ua tau li hais no ces yuav muaj peev xwm tsim tau lub teb chaws muaj kev ncaj ncees rau sawv daws kom thiaj tsim tau cov cib fim tau txais vaj huam sib luag rau sawv daws hais tsi ntsees rau tej poj niam ntawd.  Ntxiv ntawd tsim nyog yuav tsum tau muaj tej poj niam los ua cov coj kom ntau tshaj qhov no ntxiv, vim peb muaj tej txiv neej coob heev thiaj tau ua cov coj xwb, yog li peb thiaj yuav tau nrog xyuas kom tej poj niam tau los ua tus coj thiab mas kuv ntseeg tias yuav yog ib cov kev pauv hloov tshiab uas zoo heev."

Share