چین با پیشی گرفتن از کشورهای آمریکا و روسیه به اولین کشور جهان تبدیل شده است که توانسته یک کاوشگر را روی نیمه پنهان ماه فرود آورد.
این اقدام گامی بزرگ در کاوش های فضایی محسوب می شود، اما برخی کارشناسان می گویند این اقدام با تحریک رقابت کشورها در عرصه فضایی می تواند عواقبی برای ساکنان زمین داشته باشد.
موفقیت چین در فرود آوردن کاوشگر خود روی نیمه پنهان ماه در حالی صورت می گیرد که فقط ۱۵ سال از اولین باری که این کشور یک فضانورد به فضا فرستاد می گذرد.
سازمان ملی فضایی چین اعلام کرده است کاوشگر بدون سرنشین "چانگ ای-۴" روز پنجشنبه سوم ژانویه روی ماه فرود آمده است و اولین تصویر نزدیکی که تا کنون از نیمه پنهان ماه گرفته شده است را به زمین ارسال کرده است.
ماه با سرعتی که به دور سیاره زمین می چرخد به دور خود هم می چرخد و به همین دلیل بخش عمده ای از "بخش دور" که به آن "نیمه تاریک " نیز گفته می شود هرگز از زمین قابل مشاهده نیست.
آنچه به نیمه تاریک ماه مشهور شده در واقع تاریک و تیره نیست اما اطلاعات چندانی در باره این سمت وجود ندارد و برای زمینیان همواره با رمز و راز همراه بوده است و به همین خاطر است که آن را سوی تاریک ماه لقب داده‌اند.
چین در دسامبر سال ۲۰۱۳ هم با فرود آوردن کاوشگری متحرک بر سطح ماه، سومین کشور پس از آمریکا و شوروی سابق شد که دستگاهی را بر سطح ماه فرود آورد.
پیشتر برخی فضاپیماها تصاویری از نیمه تاریک ماه تهیه کرده بودند ولی این تصاویر از فاصله دور گرفته شده بود و این اولین بار است که یک کاوشگر روی این بخش از ماه فرود می آید.
سان زژو (Sun Zezhou) طراح اصلی این کاوشگر چینی می گوید تیمی که مسئولیت ساخت این کاوشگر را بر عهده داشتند می دانستند این طرح موفقیت آمیز خواهد بود.
وی می گوید: "کل پروسه همانطور پیش رفت که پیش بینی شده بود. نتایج حاصل شده بسیار دقیق بود و فرود خیلی باثبات بود. نقطه ای که این کاوشگر روی آن فرودآمد نقطه ایده آل ما بود و به عبارت دیگر ما دقیقا به هدف زدیم."
کاوشگر چانگ ای-4 وظیفه بررسی سطح ماه و ساختار معدنی آن را بر عهده خواهد داشت.
فرودآوردن این کاوشگر روی سطح ماه جدیدترین اقدام چنین برای تحقق بخشیدن به برنامه بلندپروازانه اش برای رسیدن به قابلیت هایی فضایی آمریکا و روسیه تا سال ۲۰۳۰ میلادی است.
چین تصمیم دارد پروژه احداث فضایی خود را از سال آینده میلادی شروع کند.
دکتر برد تاکر (Brad Tucker) متخصص فیزیک نجومی در دانشگاه ملی استرالیا می گوید فرودآوردن یک کاوشگر روی نیمه تاریک ماه موفقیت بزرگی است.
وی می گوید: " هیچ کسی تا به حال فرودی روی این قسمت از ماه انجام نداده است. فقط هنگام ماموریت های آپولو از مقابل آن عبور شده است. تجاربی در مورد بخش نزدیکتر وجود داشته است ولی اکتشافی در مورد بخش دورتر ماه انجام نشده بوده است. دلایل علمی زیادی برای اکتشاف بخش دورتر ماه وجود دارد چون می تواند کمک کند بفهمیم ماه چطور شکل گرفته است و همچنین به اکتشافات فضایی آینده کمک می کند. بنابراین از لحاظ تکنولوژیکی و علمی دستاوردی مهم است."
تا کنون فقط آمریکا توانسته است فضانوردان خود را به سیاره ماه بفرستد، اما شوروی سابق و چین هم موفق شده اند فضانورد به فضا بفرستند.
این موفقیت چین در حالی صورت گرفته است که آژانس فضایی آمریکا یعنی ناسا اعلام کرده است تصمیم دارد تا اواسط دهه ۲۰۳۰ میلادی به مریخ فضانورد بفرستد.
دکتر تاکر می گوید رقابت بین قدرت های جهان در عرصه فضا شروع شده است و انتظار می رود این رقابت در آینده داغ تر شود.
وی می گوید: "در حال حاضر یک پیمان در این خصوص وجود دارد، یعنی پیمان ماه که در سال ۱۹۶۷ میلادی منعقد شد و در مورد بهره برداری از منابع است و می گوید هر چیزی که از ماه حاصل شود متعلق به تمام بشریت است. خوب ظاهرا چنین اتفاقی نخواهد افتاد. در حقیقت آمریکا در سال ۲۰۱۵ و در لوکزامبورگ در سال ۲۰۱۶ قوانینی به تصویب رساند دور زدن این پیمان می شود. بنابراین زمانی که چیزی که به آن معدن کاری در فضا و بهره برداری منابع در ماه، مریخ و یا هرجای دیگر می گوییم به یک واقعیت تبدیل شود، آنوقت شاهد مسائل بزرگتر و بزرگتر خواهیم بود."
دکتر تاکر می گوید در این میان استرالیا نیز می تواند ایفای نقش کند.
وی می گوید: "ما باید از یک سیستم پیمانی عبور کنیم و به یک سیستم تنظیم مقررات برسیم که نه تنها نماینده کشورها بلکه شرکت های خصوصی خواهد بود. و استرالیا با توجه به تجارب گذشته در زمینه امداد و نجات و کنترل ترافیک هوایی می تواند در این زمینه ایفای نقش کند."
مطالب بیشتر:
پرتاب نخستین راکت تجاری به فضا از استرالیا
