بر اساس پژوهشی که نتایج آن در نیچر منتشر شده است، یک جانور با نام تواتارا (tuatara) که تنها در نیوزیلند یافت می شود، متعلق به شاخه ای از حیات است که ربطی به هیچکدام از گونه های فعلی حیات روی زمین ندارد.
به گزارش این جانور شگفت انگیز در زمان دایناسورها در سراسر زمین بستگان زیادی داشت اما هیچ موجودی شبیه به آن روی زمین وجود ندارد.
بر اساس نقشه توالی ژنتیکی جدیدی که از کل ژنوم این جانور تهیه شده مشخص شد که این جانور نه مارمولک است، نه پرنده و پستاندار، بلکه ترکیبی عجیب و غریب از همه آنهاست.
دیوید ادلسون، زیست شناس دانشگاه آدلاید گفت: «ژنوم تواتارا چهار درصد ژنهای جهشی خزندگان معمولی، ده درصد ژنهای پستانداران تخم گذار مثل پلاتیپوس و اکیدنا و کمتر از یک درصد ژنهای پستانداران بچه زا مثل انسان را دارد. این یافته ها بسیار عجیب است و مشخص کرد که ژنوم تواتارا ترکیبی عجیب و غریب از اجزای ژن های پستانداران، خزندگان و پرندگان است».
دانشمندان پیشاپیش می دانستند که تواتارا حیوانی متفاوت است، اما این پژوهش جدید مشخص کرد که آنها بیش از آن چیزی که فکر می کردیم خاص هستند.
این جانوران فقط در نیوزیلند زندگی می کنند و افراد عادی تنها آنها را یک نوع مارمولک می بینند، اما در فرهنگ ماوری ها یعنی مردمان بومی نیوزیلند، این جانوران جایگاهی ویژه دارند.
این حیوانات می توانند یک قرن عمر کنند، در شرایط آب و هوایی فوق العاده سرد دوام بیاورند، نفسشان را برای یک ساعت نگه دارند و نور را توسط چشم سومی که در حفره ای در سرشان قرار دارد ببینند.
امروزه نزدیک ترین وابستگان این گونه، مارها و مارمولک ها هستند، اما فامیل نامیدن آنها مثل این است که انسان ها و کانگوروها را شبیه هم بنامیم. اجداد مشترک این جانوران و گروه مارها و مارمولک ها، حدود ۲۵۰ میلیون سال پیش روی زمین زندگی می کردند.
در مقاله منتشر شده توسط گروه پژوهشی آمده است که این گونه، یک پیوند مهم ژنتیکی به یک گونه منقرض شده خزندگان اولیه است که دایناسورها، خزندگان فعلی، پرندگان و پستانداران از آن تکامل یافته اند.
تواتارا برخی از ویژگی های نیای منقرض شده خود را دارد که بسیاری از دیگر جانوران هم از آن تکامل یافته اند. پژوهشگران که توالی ژنتیک این حیوان را ثبت کرده اند متوجه شدند که این گونه در میان خزندگانی که تاکنون مورد مطالعه قرار گرفته اند، کندترین روند تکاملی را داشته است. یعنی کندتر از هر مارمولک یا مار دیگری.
بنابراین، این حیوان یک خط ارتباطی مستقیم به پیشینه ماست، اما ادامه حیات این گونه روی زمین تضمین شده نیست.
با اینکه تعداد آنها در طبیعت در حدی قابل قبول است و در همه ۳۵ جزیره نیوزیلند که زیستگاهشان است گونه ای حفاظت شده هستند، اما تغییرات سریع آب و هوایی می تواند حیات آنها را تهدید کند.
جنسیت تواتاراهای آینده به دمای هوای محیطی که در آنها تخم ها نگهداری می شوند بستگی دارد و گرمایش زمین می تواند باعث تبدیل تعداد بیشتری تخم به حیوانات نر شود و روند تولید مثل آنها را نامتعادل کند.
نویسندگان مقاله اخیر می گویند که تواتارا به خاطر گستردگی بسیار محدود زیستگاه ها، خطر بیماری ها و تغییر نسبت جنسیت ناشی از تغییرات آب و هوایی، در معرض خطراتی هستند که می تواند بقای آنها را روی زمین تهدید کند.
دانستن بیشتر درباره این گونه برای کمک به بقای آن حیاتی است، اما این مطالعه ژنتیکی به خاطر دلایل دیگری هم اهمیت دارد.
این پژوهش با همکاری یکی از قبایل ماوری نیوزیلند انجام شد که مسئولیت نگهداری از جمعیت تواتارا ها را بر عهده دارند. این نوع همکاری چیزی نیست که در بسیاری از پژوهش های مربوط به حفظ گونه ها در نظر گرفته شود.
با در نظر گرفتن این نکته، پژوهشگران امیدوارند که این مطالعه، مثالی موفق از همکاری پژوهشی دانشمندان با مردمان بومی برای حفاظت از گونه ها شود تا هر دو گروه از مزایای آن بهره مند شوند.
