KEY POINTS:
- Nhà đầu tư ngoại quốc không thể mua nhà ở Canada trong hai năm tới
- Lệnh cấm được thực hiện với hy vọng sẽ có ít sự cạnh tranh hơn cho người Canada đang tìm mua nhà.
- Số lượng nhà đầu tư nước ngoài tại Canada và Úc tương tự nhau.
Một số người ngoại quốc hiện đã bị cấm mua bất động sản nhà ở tại Canada, theo luật mới có hiệu lực vào ngày 1 tháng Một.
Biện pháp gây tranh cãi này đã được ban hành để giảm áp lực lên thị trường nhà ở và giúp khả năng mua nhà ở của người dân Canada tăng lên.
Với khả năng mua nhà ở Úc được một số người mô tả là “khủng hoảng”, liệu một chính sách tương tự có giảm bớt áp lực lên thị trường địa phương không?
Lệnh cấm hai năm của Canada ngăn người nước ngoài (ngoại trừ người tị nạn và thường trú nhân) mua bất động sản tại các thành phố của Canada.
House prices in Canada peaked at the beginning of 2022, with the average price of a home costing CAN$800,000 (approximatey $866,000.) Source: Getty / Toronto Star/Toronto Star
Tài liệu của chiến dịch nói về "nhà ở bỏ trống và không được sử dụng đúng mức, đầu cơ tràn lan và giá cả tăng vọt" và sử dụng dòng chữ "nhà dành cho người dân, không phải nhà đầu tư".
Khi lệnh cấm ban đầu được đề xuất, giá nhà ở Canada đang tăng lên.
Chi phí trung bình của một ngôi nhà ở Canada đạt đỉnh vào đầu năm 2022 là 800.000 đô la Canada (866.000 đô la Úc) nhưng đến tháng Mười Hai năm 2022, mức giá này đã giảm xuống còn 630.000 đô la Canada (682.000 đô la Úc).
Lệnh cấm là một trong những biện pháp mà chính phủ Canada đang thực hiện để giải quyết khả năng chi trả nhà ở cho người dân của họ.
Chính phủ không công bố thông tin chi tiết về tác động mà họ mong đợi lệnh cấm sẽ tạo ra, chỉ nói trong một thông cáo báo chí vào tháng Tư 2022 rằng những người mua ngoại quốc là một phần nguyên nhân khiến giá nhà ở tăng cao.
Đài truyền hình công CBC của Canada đưa tin rằng chính phủ đã không tiến hành lập mô hình về tác động tiềm ẩn của lệnh cấm đối với thị trường nhà đất.
Các nhà kinh tế ở New Zealand, nơi lệnh cấm tương tự đã được thực hiện vào năm 2018, nói với truyền thông địa phương rằng biện pháp này không tạo ra “tác động đáng kể nào trong việc loại bỏ nguồn gây áp lực và hạn chế tăng trưởng nhu cầu”.
Úc có nên làm theo?
Các chuyên gia kinh tế và bất động sản có trụ sở tại Úc mà SBS News hỏi chuyện cho biết họ không tin rằng lệnh cấm sẽ có bất kỳ ảnh hưởng rõ ràng nào đối với thị trường nhà ở Canada và không thấy bất kỳ lý do nào để Úc làm theo.
Ông Cameron Kusher, Giám đốc nghiên cứu kinh tế của PropTrack đã mô tả động thái này là “dân túy”.
“[Người mua ở nước ngoài] chỉ là một phần rất nhỏ trong những vấn đề thực sự rộng lớn hơn của thị trường nhà ở, vì vậy tôi nghĩ rằng câu nói 'Tôi sẽ cấm các nhà đầu tư nước ngoài tham gia thị trường' là phổ biến, nhưng về mặt tạo ra sự khác biệt có ý nghĩa đối với thị trường nhà đất, tôi không nghĩ điều đó sẽ tạo ra sự khác biệt lớn như vậy,” ông nói.
Economic consultant with Inclusive Economics, Patricia Pascuzzo (left) and Director of Economic Research at PropTrack Cameron Kusher. Source: Supplied
Nhà tư vấn Kinh tế Hòa nhập Patricia Pascuzzo cho biết các vấn đề về khả năng chi trả ở Canada có thể là do đầu tư quá mức vào nhà ở giá rẻ — một tình huống tương tự ở Úc.
"Việc tăng giá nhà nói chung chỉ có thể được giải quyết thông qua các biện pháp căn bản hơn, chẳng hạn như tăng mật độ của các thành phố và vùng lân cận, điều này cũng đòi hỏi các lựa chọn nhà ở đa dạng hơn và nhà ở phù hợp hơn với nhu cầu của người dân," cô nói.
The Australian housing market has been experiencing very low rental vacancy rates in the past couple of years, with the national average sitting at 0.9 per cent in August of 2022. Source: Getty / zetter
Trong những năm đầu của đại dịch, đặc biệt là năm 2020 và 2021, giá nhà tăng kỷ lục.
Ông Kusher cho biết đại dịch đã chứng minh rằng những người mua ở ngoại quốc không gây áp lực lên thị trường nhà đất như nhiều người đã đề xuất trước đây.
"Nhiều người đã nói rằng đó là những người từ nước ngoài đến và mua bất động sản và đẩy chúng ta ra khỏi thị trường nhưng nếu có, đại dịch đã chứng minh rằng điều đó không đúng, bởi vì chúng ta đã không có di dân trong hai năm qua" ông nói.
"Điều đó nhấn mạnh rằng việc di dân đến Úc không phải là chuyện xấu, và điều đó không có nghĩa là nhà ở ngày càng có giá cả phải chăng hơn, mà nhấn mạnh rằng có những thách thức khác, lãi suất thấp hoặc thiếu nguồn cung, những vấn đề lớn hơn nhiều tạo ra thị trường nhà ở giá cả ngoài tầm với, trái ngược với tốc độ tăng trưởng dân số mạnh mẽ của chúng ta."
Chi phí trung bình của một ngôi nhà ở Úc đã giảm khoảng 5% vào năm ngoái xuống còn khoảng 708.000 đô la. Sự sụt giảm theo sau việc lãi suất tăng liên tiếp, cũng ảnh hưởng đến chi phí sinh hoạt tăng lên.
Đầu tư ngoại quốc ở Úc
Khảo sát về Bất động sản Nhà ở của NAB từ quý 3 năm 2022 cho thấy người mua nước ngoài chiếm 5% thị trường trên toàn quốc và hoạt động tích cực nhất ở Victoria và NSW.
"Một số người mua để sống ở đây, một số người mua để rồi sẽ sống ở đây, và sau đó một số người mua để cho thuê những bất động sản đó," ông Kusher nói.
"Có một tỷ lệ khá lớn những người mua chỉ để trống tài sản của họ và không cho thuê."
Ông Kusher cho biết mặc dù ông không có bất kỳ dữ liệu chính thức nào về tần suất điều này xảy ra, nhưng ông nói rằng có bằng chứng giai thoại rằng điều này đã xảy ra.
"Có thể có một cuộc thảo luận rộng hơn về việc làm thế nào chúng ta có thể thu hút các nhà đầu tư nước ngoài mua và không sống trong bất động sản đó hãy cho thuê," ông nói.
Cô Pascuzzo cho biết các lệnh cấm như lệnh cấm ở Canada có thể làm chậm đầu tư quốc tế vào bất động sản nhà ở lâu hơn so với thời hạn hiện hành.
"Nếu một nhóm người ở một độ tuổi nhất định muốn đi du lịch nước ngoài và làm việc ở nước ngoài, sau đó ở lại một quốc gia cụ thể, thì điều đó sẽ làm nản lòng họ. Và vì vậy một khi những người đó đã chuyển đi nơi khác, thì họ (Canada) đã bỏ lỡ cơ hội đó," cô nói.
Not all economists believe the measure will solve housing issues in Canada. Source: Getty / NurPhoto
Ông Kusher cho biết ông nghĩ Úc với tư cách là một quốc gia sẽ muốn thể hiện mình là “một quốc gia tự do và cởi mở”.
"Những gì Canada đang làm là ngăn cản mọi người đến một đất nước," ông nói.
"Đó là chuyện đi ngược lại và nói rằng 'bạn không được chào đón ở đây', và quan điểm của tôi là xã hội chúng ta nên chào đón những người từ ngoại quốc đến đây.
"Điều đó giúp phát triển nền kinh tế, mang lại cho mọi người cơ hội bắt đầu một lối sống mới, những công việc kinh doanh mới, cũng như nhiều lợi ích to lớn từ việc di dân."
