Biến đổi khí hậu ảnh hưởng đến kế sinh nhai của phụ nữ Fiji

Sera Baleisasa of Namuaimada village has been harvesting nama for the past decade.

Sera Baleisasa of Namuaimada village has been harvesting nama for the past decade. Source: SBS News/Abbie O'Brien

Ở khắp các vùng duyên hải xa xôi của Fiji, phụ nữ đang đóng một vai trò quan trọng trong việc duy trì an ninh lương thực và thu nhập. Ở nhiều làng, chính những phụ nữ đánh cá là những người kiếm thu nhập chính. Họ cho biết sinh kế của họ đang bị đe dọa do tác động của biến đổi khí hậu


Ngoài khơi bờ biển phía bắc của hòn đảo lớn nhất Fiji, Viti Levu, mọc lên một loài nho biển độc đáo có thể ăn được, được gọi là nama.

Các món ngon của biển rất quan trọng đối với sinh kế của những người ở làng Namuaimada.

Ở đây, phụ nữ chiếm ưu thế trong ngành đánh bắt cá.
Ngư dân địa phương Sera Baleisasa cho biết nama là nguồn thu nhập chính.
"Chúng tôi dậy sớm vào buổi sáng - điều đó phụ thuộc vào thủy triều xuống. Chúng tôi đi bằng thuyền, tìm nama và quay về . Chúng tôi dành bốn giờ đồng hồ trên biển."

Khi thủy triều xuống, những người phụ nữ đi ra bãi đá ngầm trên những chiếc thuyền đánh cá

Trong nhiều giờ, họ lội qua những vùng nước nông, hoang sơ, thu thập hàng kg nho biển trong những bao tải khoai tây lớn. 

Một số phụ nữ bán các sản phẩm này tại các siêu thị, trong khi những người khác, bao gồm Nancy Tataba bán nama tại một chợ rau quả rộng lớn ở thủ đô Suva.

"Tôi đi xe buýt và dành 2-3 ngày ở Suva và trở về vào tối thứ bảy. Tôi thích việc này vì nó mang lại tiền cho tôi." 

Trong 30 năm qua, phụ nữ của Làng Namuaimada hầu như hàng ngày đều đi ra rạn san hô để khai thác nama. 

Nhưng ngày càng nhiều người nói rằng nguồn cung ngày càng cạn kiệt.

Nhà sinh vật biển, Alani Tuivucilevu, người làm việc cho Mạng lưới Phụ nữ Thủy sản Fiji cho biết nama phát triển mạnh ở những vùng nước mát hơn, và do đó có những lo ngại rằng nhiệt độ đại dương tăng cao dẫn đến suy giảm.

"Biến đổi khí hậu - nhiệt độ gia tăng mực nước biển dâng cao, nama được biết là rất nhạy cảm với sự thay đổi nhiệt, vì vậy một số điều mà tôi đã trao đổi với những người phụ nữ trong ngôi làng này là theo thời gian họ ngày càng phải ra khơi xa hơn để thu hoạch namas nên bản thân điều này đã là một thách thức lớn đối với họ."

Làng Namuaimada cũng dễ bị ảnh hưởng bởi bão nhiệt đới.

Cuối tuần này đánh dấu kỷ niệm một năm của Yasa - cơn bão cấp năm đã tàn phá ngôi làng.

Osee Navuaku, trưởng làng, cho biết hàng chục ngôi nhà đã bị phá hủy.

"Đây là khu vực bị ảnh hưởng nặng nề nhất, khoảng 56 ngôi nhà bị hư hại hoàn toàn và 36 ngôi nhà bị hư hỏng một phần."

Sera Baleisasa cho biết nguồn thu chính của cộng đồng cũng cạn kiệt.

"Khi cơn lốc đến - tất cả nama đều biến mất. Giống như nó phá hủy nguồn gốc của chúng tôi và chúng tôi phải đối mặt với những vấn đề lớn nếu tất cả nama không còn nữa."

Bà Baleisasa cho biết khi một cơn bão xảy ra, có thể mất sáu tháng để nho biển mọc trở lại và điều này có tác động nghiêm trọng đến khả năng kiếm thu nhập của phụ nữ.

Đó là một vấn đề ngày càng gia tăng đối với những phụ nữ đánh cá trên khắp Fiji, khi các nhà khoa học đổ lỗi cho việc gia tăng tần suất lốc xoáy là do biến đổi khí hậu.

Bộ trưởng Tư pháp Fijian, Aiyaz Sayed-Khaiyum, đồng thời là Bộ trưởng Phụ trách Biến đổi Khí hậu, cho biết cần thêm nguồn tài trợ từ cộng đồng quốc tế

"Chúng tôi cần thêm nguồn vốn để thích ứng. Chúng tôi cần thêm nguồn vốn để phục hồi. Chúng tôi đã có 13 cơn lốc xoáy kể từ năm 2016. Một trong số chúng đã xóa sạch một phần ba giá trị GDP của chúng tôi trong vòng 36 giờ." 

Trong khi đó, nhà sinh vật học biển Alani Tuivucilevu cho biết cần có thêm nghiên cứu về những thách thức mà các nữ ngư dân ở Fiji phải đối mặt.

"Chúng tôi chỉ có thể giải quyết vấn đề này nếu nó được lập thành văn bản, nhưng đến giờ vẫn chưa được thực hiện." 

Và đó chính xác là những gì cô và các đồng nghiệp của mình tại Mạng lưới Phụ nữ Thủy sản đang hy vọng sẽ được giải quyết.



Share