Lorraine Hatton là một cựu quân nhân từng phục vụ trong quân đội trong hai năm. Cô là nữ quân nhân thổ dân đầu tiên được gởi sang phục vụ tại Afghanistan.
"Quân đội là một đại gia đình với những người bạn thân thiết, có khi suốt cả đời. Tôi xuất thân từ 1 gia đình có 10 anh chị em và đến với một gia đình có cả ngàn anh chị em. Tôi cảm thấy quân đội là nơi đem đến cơ hội đồng đều cho người thổ dân."
Cô Hatton nay đứng đầu hội cựu quân nhân thổ dân và dân đảo Torres ở Queensland với nhiệm vụ vận động cho sự công nhận công lao của thổ dân trong quân đội.
Trung úy Krystal Perkins, một phi công gốc thổ dân nói rằng những người như cô và bà Hatton có thể giúp quảng bá cho sự đóng góp của thổ dân trong quân đội Úc.
"Là người thổ dân, chúng tôi có lý do để bảo vệ đất nước này và những gì chúng tôi tự hào và làm việc đó vô cùng nghiêm túc.
Bộ Quốc phòng cho biết sẽ có những chương trình khuyến khích thổ dân và dân đảo Torres tham gia. Tổng Tư lệnh Tướng Angus Campell nói quân đội Úc cần kiến thức của thổ dân.
“Người thổ dân đã có mặt trong hải quân, không quân và bộ binh, nam cũng như nữ quân nhân và họ đang phục vụ rất tốt. Tôi muốn có thêm, làm sao sự đa dạng trong quân đội phải được 5 phần trăm, nếu không chúng ta sẽ không tạo được môi trường đó."
Hiện người thổ dân và dân đảo Torress chiếm khoảng 3% quân số và Bộ Quốc phòng muốn từ nay đến năm 2025 phải nâng con số này lên thành khoảng 4.800 người.
Bộ Quốc phòng cho biết họ muốn tăng cường các đơn vị trinh sát vốn rất cần kiến thức của thổ dân. Bà Karen Mundine từ ủy ban hòa giải thổ dân đã giúp quân đội tuyển mộ thêm các quân nhân là thổ dân.
“Ý tưởng là phát huy mối quan hệ giữa thổ dân và quân đội đã có từ lâu nay, từ cái hay cho đến cái dở để người thổ dân thấy được vị trí của họ là nhờ vào lịch sử đó."
Cha tuyên úy Ray Minniecon nói lịch sử đó rất quan trọng để sự đóng góp của các quân nhân thổ dân được nhìn nhận một cách đúng đắn – một việc làm đáng lý đã phải được thực hiện từ lâu rồi mới phải.
“Sau khi giải ngũ thường người thổ dân chẳng còn gì, quân đội lãng quên họ cho nên mới dẫn đến tình trạng như hiện nay."
Nhưng mục sư Minniecon tin rằng Bộ Quốc phòng đã nhìn thấy vấn đề và có những thay đổi cho thế hệ thổ dân trẻ.
“Quân đội có thể đào tạo chúng trở thành những kỹ thuật viên để dọn đường cho tương lai của chúng, là điều trước đây họ không dám nghĩ đến."
Lorraine Hatton là một ví dụ cho thấy kết quả của những thay đổi như vậy.
“Tôi nghĩ quân đội đã lắng nghe, họ đã rút tỉa những bài học trong quá khứ để làm sao tiếp cận với người thổ dân tốt hơn."
