Được biết lực lượng Israel đã giết chết ít nhất 58 người Palestin dọc theo biên giới trong cuộc xung đột đẫm máu nhất trong những ngày qua.
Có hơn 2700 người Palestin bị thương giữa lúc những vụ đụng độ và biểu tình nhằm chống lại việc mở cửa toà đại sứ mới của Mỹ.
Hàng chục ngàn người Palestin đã tụ tập gần ranh giới giữa Israel và dải Gaza, nhằm phản đối quyết định của Tổng Thống Hoa kỳ Donald Trump khi dời tòa đại sứ Mỹ về Jerusalem.
Thế nhưng Israel bắn đạn thật khiến số tử vong gia tăng ngay trước khi một phái đoàn của Tòa Bạch Ốc chính thức khánh thành tòa đại sứ tại thành phố Jerusalem mà người Palestin cũng xem là thủ đô của họ.
Từ Washington, Tổng Thống Trump công bố một băng video cho lễ khánh thành toà đại sứ.
"Thành phố nầy và toàn thể đất nước là một bản thánh kinh cho tinh thần không thể lay chuyển cuả người Israel".
"Hoa Kỳ luôn luôn là người bạn tốt của Israel và là người cộngtác trong chính nghĩa tự do và hòa bình".
"Chúng tôi xin chúc đại sứ David Friedman mọi điều may mắn, khi ông nầy nhận nhiệm sở tại tòa đại sứ xinh đẹp ở Jerusalem và chúng ta chìa bàn tay thân hữu đến Israel, người dân Palestin và các quốc gia láng diềng".
"Cầu chúc cho hòa bình tại nơi đây, cầu xin Thượng Đế ban phước cho tòa đại sứ nầy", Donald Trump.
Còn Thủ Tướng Israel là ông Benyamin Netanyahu một lần nữa, cảm ơn Tổng Thống Trump về việc di dời tòa đại sứ.
"Bằng cách nhìn nhận lịch sử, Tổng Thống Trump đã tạo nên lịch sử. Tất cả chúng ta đều hết sức cảm động và biết ơn sâu xa".
Thế nhưng Chủ Tịch Palestin là ông Mahmoud Abbas lên án hành động nói trên.
"Hôm nay họ mở cửa tòa đại sứ, thế nhưng đó chẳng phải là một tòa đại sứ mà là một tiền đồn của Mỹ".
"Trước khi chuyện nầy xảy ra, chúng ta đã thấy Israel thiết lập các tiền đồn với sự giúp sức của Mỹ tạ đông bộ Jerusalem".
"Họ mở cửa tòa đại sứ hôm nay và nói rằng toà đại sứ đó nằm trên mảnh đến của cha mẹ và ông bà họ".
"Thế nhưng như chúng tôi đã nói, đây là một sự ngụy tạo lịch sử", Mahmoud Abbas.
Đây là một ngày đẫm máu nhất đối với người Palestin, kể từ khi cuộc xung đột tại dải Gaza hồi năm 2014, trong số thương vong có nhiều trẻ em.
Đại diện Palestin tại Liên Hiệp Quốc là ông Riyad Mansour yêu cầu phải có biện pháp bảo vệ người dân Palestin.
"Chúng tôi lên án hành động nầy với những từ ngữ mạnh mẽ nhất, chúng tôi yêu cầu hành động nầy phải được chấm dứt ngay tức khắc và những kẻ chịu trách nhiệm gây ra thương vong về phía Israel phải được đưa ra trước công lý, bởi vì những chuyện nầy không được phép theo luật lệ quốc tế".
Việc di dời tòa đại sứ Mỹ từ Tel Aviv về Jerusalem là một phần trong việc Hoa Kỳ nhìn nhận vùng đất thánh nầy là thủ đô của Israel, thế nhưng chuyện nầy bị chỉ trích gay gắt của nhiều chính phủ ngoại quốc, khi cho rằng việc nầy làm phá họai các nỗ lực hoà bình.
"Hành động gây sát thương chỉ là giải pháp cuối cùng, khi bị đe dọa giết chết hay bị thương trầm trọng", Antonio Guiteres
Ông Mansour cho biết đó là một thảm kịch khi Mỹ và Israel ăn mừng trong khi người Palestin đang bị giết chết.
"Dĩ nhiên vụ thảm sát nầy diễn ra cùng lúc với Hoa Kỳ mở tòa đại sứ một cách bất hợp pháp và đơn phương, theo một cách thức hết sức gây hấn".
"Đây là một thảm kịch tàn nhẫn khi họ ăn mừng một hành động bất hợp pháp, trong khi Israel bắn giết hàng ngàn thường dân Palestin".
"Đây là cuộc sống của người dân Palestin và những ai nghĩ rằng việc mở tòa đại sứ là mở cánh cửa đến hòa bình, thì hãy xem những gì thực sự xảy ra tại dải Gaza", Riyad Mansou.
Một viên chức của Palestin là ông Nabil Shaath cho đài Al Jazeera biết rằng, Mỹ làm ngơ trước số phận của người Palestin.
"Tôi chẳng nghe thấy một lời nào về phía Mỹ, với những gì xảy ra tại dải Gaza, về những vụ thảm sát lớn lao diễn ra tại đây. Về việc người Palestin đứng lên chống lại kế hoạch của Israel, tôi cũng chẳng thấy người Mỹ đã học được những gì, tôi muốn nói là ít nhất vị TổngThống Mỹ nầy cũng học được nhiều điều về việc mang lại hòa bình và những gì tiêu diệt nó".
Các nước gồm đồng minh của Mỹ như Pháp và Anh đã kêu gọi mọi bên nên tự chế và đã có những chỉ trích mạnh mẽ hơn từ những nước khác, như Thổ Nhỉ Kỳ gọi đó là một vụ thảm sát.
Toà Bạch Ốc từ chối trong việc cùng các nước khác kêu gọi Israel nên tự chế, thế nhưng đổ lỗi cho đảng cầm quyền tại Gaza là Hamas, cũng như ủng hộ ông Benyamin Netanyahu khi ông nầy mô tả hành động của Israel là để tự vệ.
Trong khi đó Liên Hiệp Quốc kêu gọi Israel nên chấm dứt việc dùng võ lực đối với người biểu tình Palestin tại dải Gaza.
Một phát ngôn nhân đai diện cho ông Tổng Thư Ký Liên Hiệp Quốc Antonio Guiteres cho biết.
"Ông TổngThư Ký Liên Hiệp Quốc nói rằng, Israel phải tự chế trong việc xử dụng võ lực và giảm bớt việc dùng đạn thật đến mức tối đa".
"Hành động gây sát thương chỉ là giải pháp cuối cùng, khi bị đe dọa giết chết hay bị thương trầm trọng", Antonio Guiteres.
Thêm thông tin và cập nhật Like
Nghe SBS Radio bằng tiếng Việt mỗi tối lúc 7pm tại
Nghe SBS Radio bằng tiếng Việt mỗi tối lúc 7pm tại
