Liệu giảm thuế nhiên liệu ở Úc có thể giúp giá xăng ổn định?

Fuel prices are listed on a fuel price board at a BP petrol station in Surry Hills, Sydney, March 14, 2022.

Fuel prices are listed on a fuel price board at a BP petrol station in Surry Hills, Sydney. Source: AAP

Giá xăng dầu toàn cầu đang tăng chóng mặt trong bối cảnh chiến tranh ở Ukraine, khiến giá nhiên liệu ở Úc tăng kỷ lục. Có những lời kêu gọi chính phủ cắt giảm thuế nhiên liệu, chỉ hai tuần trước khi chính phủ công bố bản ngân sách liên bang.


Chi phí nhiên liệu tăng cao đang dẫn đến những lời kêu gọi chính phủ vào cuộc.

Giá xăng dầu trên thế giới đã tăng chóng mặt, chỉ hai tuần trước khi chính phủ công bố bản ngân sách trước cuộc bầu cử.

Thủ tướng Scott Morrison nói rằng tình hình ở Ukraine là nguyên nhân chính.

"Chúng tôi nhận biết điều gì đang xảy ra với giá xăng dầu, người dân Úc hiểu rằng điều này là do nguyên nhân gì gây ra.

ACCC - Ủy ban Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu thụ Úc- đã xác nhận điều này trong 24 giờ qua. Điều này là do sự gián đoạn nguồn cung do cuộc chiến tranh ở châu Âu và sự xâm lược của Nga với Ukraine.

Giờ đây, người Úc hiểu điều đó, và chính phủ hiểu điều đó. Không chỉ các dân biểu của chúng tôi, những người làm việc trực tiếp mà còn chính cộng đồng. Những tác động về chi phí sinh hoạt này là có thật."

Thủ hiến các tiểu bang đang yêu cầu cắt giảm tạm thời mức tiêu thụ nhiên liệu để giúp đỡ những người tiêu dùng gặp khó khăn.

Thuế tiêu thụ đặc biệt tăng khoảng 20 tỷ đô la một năm cho cơ sở hạ tầng giao thông và đường bộ.

Thuế tiêu thụ đặc biệt là một loại thuế cố định do chính phủ Úc đánh đối với xăng và dầu diesel mua tại nhà cung cấp.

Nó được thiết lập theo mức lạm phát.

Ông Chris Richardson từ Deloitte Access Economics, cho biết nó chiếm khoảng 1/5 giá nhiên liệu.

"Một số lý do không thể kiểm soát của giá mà người tiêu dùng phải trả là giá dầu thế giới, nó đang tăng lên với tin tức về cuộc chiến ở châu Âu.

Sự ổn định có thể mang lại từ một số loại thuế từ chính phủ và một số chi phí ở Úc, chi phí của trạm dịch vụ."

Giá xăng đã hơn 2,20 đô la một lít và dự kiến sẽ tăng lên tới 2,50 đô la. 

Nhưng các chuyên gia đặt câu hỏi rằng việc cắt giảm chỉ số tiêu thụ đặc biệt sẽ hiệu quả như thế nào.

Ông Richardson nói rằng sẽ không có lợi ích gì.

"Hầu như không có gì. Việc tạm dừng lập chỉ số tiêu thụ đặc biệt sẽ giúp tiết kiệm một vài xu mỗi năm từ một thứ gì đó đang tăng lên, khoảng 10 và 20 xu trong một tuần. Đó là tất cả những gì các chính trị gia muốn thể hiện rằng họ cảm nhận được khó khăn của người dân - và đó là nỗi đau thực sự.
Bạn không thể khắc phục nỗi đau do chiến tranh ở Châu Âu gây ra bằng một khoản trợ cấp thuế ở Úc.
Vlado Vivoda là giảng viên cao cấp về nghiên cứu chiến lược tại Đại học Deakin.

Ông nói rằng việc cắt giảm mức tiêu thụ nhiên liệu có thể khiến xăng rẻ hơn một chút, nhưng giá dầu thô vẫn còn quá nhiều biến động.

"Chính phủ hoàn toàn không kiểm soát được giá cả quốc tế. Úc không thực sự là một người đóng vai trò chính ở đây. Vì vậy, công cụ duy nhất mà chính phủ có thể xử lý là thuế tiêu thụ đặc biệt, nơi họ có thể điều chỉnh giá cuối cùng.

Nhưng đây rõ ràng là một chính sách công rất khó quyết định vì số tiền mà chính phủ thu được từ thuế nhiên liệu đặc biệt sẽ được tái đầu tư, nói chung, vào việc bảo trì đường xá và cơ sở hạ tầng giao thông.

Việc này giữ an toàn cho các con đường. Đây là điều rất quan trọng hiện nay, đặc biệt là sau này, rất nhiều con đường đã bị tàn phá bởi lũ lụt ở New South Wales và đông nam Queensland."

Thủ tướng Scott Morrison nói rằng bất kỳ quyết định nào về việc này sẽ được đưa ra khi ngân sách liên bang được công bố vào ngày 29 tháng Ba.

"Đêm công bố ngân sách sẽ diễn ra trong vài tuần nữa, đó là khi thông báo được đưa ra về tất cả các vấn đề liên quan đến Ngân sách.

Và tôi không có ý định tham gia vào việc công bố trước ngân sách về vấn đề này hay bất kỳ vấn đề nào khác. Tôi đã từng đưa ra ba bản ngân sách của riêng tôi với tư cách là tổng trước ngân khố trước đây và ba ngân sách với tư cách là thủ tướng.
Do đó, luôn có rất nhiều suy đoán trước đêm ngân sách, vì vậy tôi sẽ chờ công bố các quyết định của chính phủ về Ngân sách cho đến đêm đó."
Lãnh đạo phe đối lập Anthony Albanese nói rằng xăng đang tăng, trong khi tiền lương vẫn giữ nguyên.

"Chính phủ chưa làm gì về giá xăng dầu. Chúng tôi sẽ chờ xem họ làm gì với xăng dầu, nhưng những gì chúng tôi biết là chính phủ này tạo ra mức lương thấp như một đặc điểm thiết kế có chủ ý trong chính sách kinh tế của họ.

Vì vậy mọi thứ sẽ thay đổi, ngoại trừ tiền lương của mọi người, đó là lý do tại sao người dân thực sự, thực sự gặp khó khăn."

Đối với một giải pháp bền vững hơn, các chuyên gia nói rằng đó sẽ là việc tránh xa nhiên liệu hóa thạch.

Vlado Vivoda từ Đại học Deakin nói rằng Úc cầnsử dụng các loại xe điện.

"Khuyến khích thay thế trong lĩnh vực giao thông vận tải để chuyển sang xe điện sẽ có lợi cho an ninh năng lượng của chúng ta, sẽ có lợi cho quá trình khử cacbon ở Úc.

Vì vậy, chính phủ liên bang và chính quyền các tiểu bang vùng lãnh thổ nên đưa ra các biện pháp khuyến khích người tiêu dùng chuyển đổi từ xe hơi chạy bằng xăng thành xe điện Đây thực sự là thời điểm thích hợp cho điều đó."

Trong ngắn hạn, vấn đề chi phí sinh hoạt sẽ vẫn là tiêu điểm chính trị.

Các cử tri ở các vùng ngoại ô trên toàn quốc đang cảm thấy bị chèn ép, điều này có thể trở nên tồi tệ hơn trong cuộc bầu cử liên bang.

Ông Albanese nói rằng giá xăng dầu đã là một vấn đề trước khi cuộc chiến tranh ở nước ngoài diễn ra.

"Các gia đình đang phải chịu áp lực rất lớn. Mọi thứ đang tăng lên. Giá xăng trước cuộc xung đột ở Ukraine là gần 2 đô la một lít. Nó đã ở mức cao trong một khoảng thời gian đáng kể.

Giá xăng rất cao và mọi người đang thực sự gặp khó khăn, đặc biệt là trong các cộng đồng vùng ngoại ô, nơi bạn không có lựa chọn nào khác ngoài việc dùng xe hơi để đi đến nơi làm việc và tham gia các hoạt động khác."

Công ty thăm dò ý kiến Newspaperoll đã đưa ra một số dấu hiệu về quan điểm của cử tri.

Lao động và phiếu bầu sơ bộ của Liên đảng vẫn không thay đổi.

Trong cuộc bỏ phiếu ưu tiên hai đảng, phe Đối lập vẫn dẫn trước 10 điểm.

Lần đầu tiên sau hơn hai năm, Anthony Albanese đã ngang bằng với Scott Morrison với tư cách là 'thủ tướng xuất sắc hơn'.

Nhưng cuộc thăm dò thực sự - ngày bầu cử - vẫn là câu hỏi lớn chưa có lời đáp.

Share