Chính tại một trong những quận nguy hiểm nhất của Afghanistan, người lính bảo vệ hòa bình của Úc, David Savage, đã suýt mất mạng.
Một đứa trẻ đánh bom liều chết tiến thẳng đến ông và một số nhân viên an ninh bên cạnh. Rồi đột nhiên đứa trẻ phát nổ.
Mọi thứ hỗn loạn với ít nhất 4 người bị thương, 2 người nguy kịch, bao gồm cả David Savage.
Ông Savage cho biết một trong những người đến trợ giúp ông là thông dịch viên người Afghanistan của ông, có bí danh là "B".
"Tôi đã bị nhắm mục tiêu bởi một đứa trẻ đánh bom liều chết trong khi tôi đang kiểm tra dự án của tôi và 'B' là một trong những người chạy đến với tôi sau khi nghe tin vụ nổ xảy ra, đến để giúp tôi, và bạn biết đấy, ông ta phải lộ diện."
Người lính Úc đã bị thương nặng trong cuộc tấn công, và nói rằng nó cho thấy mối đe dọa an ninh nghiêm trọng đối với những người đã giúp đỡ các lực lượng Úc, hiện bị bỏ lại ở Afghanistan.
"Ông ấy đặt cược tính mạng của mình khi thường xuyên thông dịch cho chúng tôi dù biết rằng tính mạng của ông ấy đang bị đe dọa nếu nhìn thấy ở cạnh quân đồng minh như tôi."
Theo ông Savage, Taliban biết những người đàn ông Afghanistan làm việc cho quân đội Úc là ai và đe dọa sẽ giết họ.
"Không còn nghi ngờ gì nữa, cuộc sống của họ đang gặp nguy hiểm kể từ thời điểm họ ký vào dự án và trên thực tế, Taliban đã liên tục gửi những bức thư đe dọa cộng đồng rằng nếu họ làm việc với những người Úc ở tỉnh Urskinez họ sẽ bị giết. Vào khoảng tháng 3, trước khi tôi bị thương nặng, những người thông dịch Afghanistan đã bị nhận diện."
Thông dịch viên Afghanistan của ông Savage, B nói rằng ông đã trốn thoát số cuộc tấn công từ Taliban kể từ khi người Úc rời đi sau khi hoàn thành một dự án viện trợ.
"Chúng tôi thường xuyên nhận được cảnh báo, đe dọa vì lý do chúng tôi hợp tác và làm việc với quân đội Úc."
SBS News được biết có ít nhất 9 ngiời Afghanistan làm việc trong cùng một dự án viện trợ của Úc đã bị Taliban sát hại. Một trong số họ được cho là bị bắn chết trước mặt con trai mình.
"Khi anh ta mở cửa với đứa con trai chín tuổi bên cạnh, anh ta đã bị giết ngay trước mặt con trai mình và họ cũng bắn luôn đứa nhỏ."
Đây là Salim, không phải tên thật, cũng từng là thông dịch viên cho dự án viện trợ của Úc. Ông cũng phải lẩn trốn Taliban, buộc phải di chuyển địa điểm vài tuần một lần.
Chính phủ liên bang cho biết các cựu nhân viên Afghanistan vẫn có cơ hội nộp đơn xin tị nạn tại Úc, được gọi là thị thực dành cho người địa phương làm việc cho Úc, viết tắt là LEE, dành cho các cựu nhân viên Afghanistan. Bộ trưởng Di trú Alex Hawke giải thích.
"Chúng tôi đã thông báo ai đủ điều kiện và họ phải trải qua một quy trình để xác định xem họ có đủ điều kiện hay không và nếu họ là nhân viên địa phương đáp ứng các điều kiện của chúng tôi và cũng được Bộ trưởng phê duyệt với sự đề xuất của Bộ, thì họ được phép làm đơn xin tị nạn."
Tuy nhiên, sau 5 năm chờ đợi hồi âm, Bộ Ngoại giao Úc trả lời với Salim hôm thứ Hai, đơn xin tị nạn của ông đã bị từ chối, vì "không được coi là nhân viên của các cơ quan Úc ở Afghanistan".
"Tôi chỉ có hai lựa chọn. Một là visa LEE của Úc, hai là là visa chết. Bọn Taliban sẽ không giết tôi dễ dàng hay bắn tôi, chúng sẽ bắt tôi và giết tôi trước mặt cha mẹ tôi và gia đình tôi."
Ông Savage nói rằng những người Afghanistan này gặp nguy hiểm từ năm 2013 khi chính phủ Úc thay đổi chính sách.
"Bạn biết đấy người Úc rời tỉnh Urskinez vào năm 2013. Bây giờ là năm 2021. Chúng tôi đã thất vọng án binh bất động trong 8 năm. Lúc đó chúng ta đã biết các thông dịch viên Afghanistan gặp nguy cơ, và đó là lý do tại sao rất nhiều người trong số họ đã bị giết vì chúng ta đã không đưa họ đi khi chúng tôi còn cơ hội. Bây giờ thì tòa Đại sứ đã rút về và việc đưa họ đi càng khó khăn hơn khi chúng ta không còn tòa đại sứ ở Afghanistan."
Hiện có thêm các lời kêu gọi hãy bảo vệ các thông dịch viên người Afghanistan từng làm việc cho Úc, một số người trong số họ đã nói với SBS rằng họ lo sợ cho tính mạng của mình khi Taliban đang quay trở lại.
Bộ Ngoại giao đã không trả lời yêu cầu bình luận của SBS News. Ông Savage tin rằng rằng Úc có thể gặp khó khăn trong các chiến dịch khác ở nước ngoài trong tương lai.
"Việc bỏ lại những nhân viên làm việc tại địa phương người Afghanistan được tuyển dụng thông qua các công ty hợp đồng, bạn biết đấy, tôi tin rằng, là một quyết định đáng xấu hổ mà chính phủ Úc đã đưa ra. Làm thế nào chúng ta có thể khuyến khích những người địa phương ở các quốc gia khác mà chúng ta có thể được triển khai, đặt cược tính mạng của họ khi làm việc cho chúng ta khi biết người Afghanistan đã bị đối xử như vậy."
