Helen Nguyễn là một doanh nhân gốc Việt ở Melbourne. Con gái Sarah của chị vừa tròn năm tuổi đã có thể đọc được những mẫu chuyện ngắn và làm được các bài toán bao gồm nhiều phép tính.
Chia sẻ về quan điểm dạy cho con học chữ và làm toán từ sớm, chị Helen nói rằng từ khi phát hiện niềm say mê học tập của con, chị đã tạo điều kiện để con thỏa sức tìm tòi và học hỏi.
Dạy chữ cho trẻ tùy theo khả năng và sở thích của trẻ
Theo chị Helen, tùy vào sở thích và mong muốn tìm hiểu của con mà phụ huynh có thể chọn thời điểm thích hợp để dạy cho con. Khi trẻ còn nhỏ, phụ huynh có thể khuyến khích sự tìm tòi ở trẻ bằng cách trò chuyện, hát, đọc và chơi trò chơi với con. Trước khi chính thức học ở trường, nếu như trẻ tỏ ra quan tâm và mong muốn học và hiểu các từ thì phụ huynh có thể hướng dẫn trẻ tìm hiểu, và học một số từ tùy theo sở thích của trẻ, chứ không nên ép trẻ học, để tránh việc sau này bé sẽ có cảm giác sợ học, sợ đọc.
Chị Helen nghĩ rằng việc dạy cho con biết đọc cũng tùy vào hoàn cảnh của mỗi gia đình. Đối với các phụ huynh bận rộn thì có thể đợi đến lúc trẻ vào mẫu giáo thì các bé sẽ được học ở trường.
Chị Helen tin rằng mỗi trẻ sinh ra đều biết khám phá cuộc sống xung quanh theo cách riêng. Mỗi trẻ có những đặc điểm, cá tính và sở thích riêng. Có bé thích múa hơn, có bé thích vẽ hơn, có bé thích đọc hơn, có bé thích làm toán hơn, vì thế điều kiện phát triển tự nhiên của mỗi trẻ có thể khác nhau.
Dạy con thích đọc sách từ nhỏ
Để dạy cho con yêu thích đọc sách từ nhỏ, từ lúc bé Sarah khoảng ba tuổi rưỡi, chị Helen đã cùng con đến thư viện mượn sách để về nhà chị đọc cho con nghe mỗi tối trước khi đi ngủ. Bé rất hào hứng với hoạt động này, và thường đề nghị mẹ đọc lại nhiều lần các câu chuyện mà bé yêu thích.
Việc chị Helen dạy chữ cho bé Sarah của diễn ra tình cờ trong thời gian các cửa tiệm phải đóng cửa do đại dịch. Khi đó, chị đã ở nhà với con nhiều hơn. Hai mẹ con chị đã có dịp cùng đọc sách và cùng chơi với nhau. Chị đọc các dòng chữ trong truyện tranh cho con nghe, và bé đã nhớ nội dung, rồi sau đó có thể nhìn tranh để kể lại diễn biến câu chuyện.
Có thể tham khảo các ứng dụng trên mạng
Bé Sarah làm quen với bảng chữ cái Source: Supplied
Một lần chị Helen tình cờ nhìn thấy một ứng dụng trên mạng dạy cho trẻ nhỏ ba tuổi nhận biết được chữ và đọc được một câu dài. Chị đã mua phần mềm đó để học hỏi phương pháp hướng dẫn đọc cũng như cách phát âm của mỗi từ.
Sau đó, mỗi khi đọc truyện cho con thì chị Helen kèm thêm đánh vần một vài từ trong một câu chuyện dài. Bé gái con của chị tỏ ra rất thích thú, vì trước đó bé đã nhìn tranh và đoán nội dung, và giờ đây bé đã được đánh vần và đọc theo mẹ, bé rất hào hứng với điều đó.
Lồng ghép dạy chữ vào các trò chơi
Chị Helen chia sẻ rằng hiện nay có rất nhiều phần mềm cũng như các phương pháp dạy đọc trên mạng, các phụ huynh có thể tìm hiểu và chọn phương pháp nào phù hợp để dạy cho con nhận biết các mặt chữ. Tuy nhiên cách tốt nhất là lồng ghép vào các trò chơi, nếu trẻ thực sự hiếu kỳ và muốn biết chữ thì phụ huynh mới dạy cho trẻ.
Không áp đặt mục tiêu trẻ biết chữ sớm
Về thời gian dạy bảng chữ cái cho con và dạy con ráp vần, chị Helen cho biết quá trình cho con làm quen với chữ cái cũng tùy vào sở thích và cách nắm bắt thông tin của trẻ. Riêng bé Sarah thì trong tháng đầu tiên vừa chơi vừa học với mẹ thì bé đã nhận biết khá nhiều từ và đọc được các câu ngắn. Và khoảng một tháng sau đó thì bé đọc được các mẫu chuyện từ 3 đến 5 câu.
Chị Helen không đặt mục tiêu cho con về việc phải biết đọc sớm. Chị luôn tạo sự thoải mái cho bé, mỗi ngày bé chỉ tập đọc chừng 5 đến 10 phút, và buổi tối trước khi đi ngủ thì chị luôn đọc truyện cho bé nghe.
Không so sánh áp đặt với các trẻ vượt trội hơn
Trong giáo dục con trẻ, chị Helen tin rằng phụ huynh không nên tạo áp lực cho trẻ bằng cách so sánh con mình và những đứa trẻ đồng trang lứa. Chị nói rằng thay vì so sánh với các trẻ vượt trội hơn và áp đặt cho con cái của mình thì phụ huynh nên dành thời gian cho con nhiều hơn, trò chuyện và chia sẻ với con, khuyến khích phát triển.
Khen ngợi đúng mực và động viên, khích lệ trẻ
Chị Helen nói rằng phụ huynh nên khen ngợi trẻ về những việc trẻ làm tốt, dù chỉ là việc nhỏ. Còn khi trẻ làm chưa tốt thì nên động viên như “Mẹ tin con sẽ làm tốt hơn” hoặc là “Con cố gắng thêm chút nữa thì con sẽ có kết quả cao hơn”.
Theo chị Helen, phụ huynh không nên kỳ vọng và đòi hỏi quá cao ở con cái của mình. Sự động viên khích lệ đúng lúc, đúng mực là rất tốt cho sự phát triển tư duy của trẻ.
Dạy trẻ làm quen với toán cũng tùy vào sở thích và khả năng
Bé Sarah sử dụng bàn tính để làm toán Source: Supplied
Đối với việc dạy cho trẻ nhận biết các con số và làm quen với toán, chị Helen nói rằng tùy vào hoàn cảnh gia đình và thời gian phụ huynh có thể dành cho con trẻ, và cũng tùy vào sở thích của trẻ.
Việc cho trẻ làm quen với toán có thể diễn ra thông qua các trò chơi đếm đồ vật, đếm số người trong gia đình, trò chơi sắp xếp các hình dạng khác nhau…
Trong quá trình dạy cho bé Sarah làm quen với toán, chị Helen đã tìm hiểu và ứng dụng phương pháp “finger maths”, tính nhẩm bằng ngón tay, và phương pháp sử dụng bàn tính gảy Soroban của Nhật.
Chị Helen nói rằng việc sử dụng bàn tính gảy không quá khó đối với trẻ từ 5 tuổi trở lên. Khi sử dụng thì bàn tính tạo ra âm thanh khá vui tai nên trẻ cũng thích thú. Trên bàn tính có quy ước từ hàng đơn vị tới hàng chục, hàng trăm, hàng nghìn. Khi bé mới làm quen thì chỉ nên bắt đầu từ hàng đơn vị, cộng trừ từ 1 đến 10.
Theo chị Helen, khi làm quen với sử dụng bàn tính gảy thì bé sẽ phát triển tốt cả hai bán cầu não trái và phải, phát triển trí nhớ tốt và hình thành khả năng tính nhẩm nhanh.
Gia đình chị Helen Nguyễn tin rằng việc dạy cho trẻ biết chữ và làm toán từ sớm có thể diễn ra tùy vào sự yêu thích và khả năng của trẻ. Vì thế, phụ huynh có thể khơi gợi sự hứng thú học tập của trẻ và cho trẻ tiếp cận con chữ thông qua các trò chơi, nhưng không nên áp đặt mục tiêu cho trẻ biết chữ trước khi chính thức học ở trường.
Gia đình chị Helen Nguyễn ở Melbourne Source: Supplied
Thêm thông tin và cập nhật Like Nghe SBS Radio bằng tiếng Việt mỗi tối lúc 7pm tại
